Myślałam, że mój syn jest dilerem. Prawda okazała się gorsza… i piękniejsza.

Znasz to uczucie, kiedy myślisz, że najgorsze już za tobą? Ja je znałam. Wręcz się z nim zaprzyjaźniłam. Rak, chemia, strach, który czai się pod łóżkiem i chrupie w nocy twoją odwagę. Przeszłam przez to wszystko. Wygrałam. Dostałam od życia drugą szansę i planowałam ją wykorzystać co do minuty. Miałam w planach nadrobić zaległości w piciu kawy na balkonie, oglądaniu durnych seriali i po prostu – byciu. Byciu mamą dla mojego szesnastoletniego syna, Bartka.

I właśnie w jeden z takich leniwych, cudownie normalnych czwartków, postanowiłam zrobić coś, co odkładałam od miesięcy. Coś, co każda matka zna aż za dobrze. Misja: „Posprzątać pokój nastolatka, zanim coś w nim wyewoluuje i zażąda praw wyborczych”.

To miała być jedna z tych codziennych wpadek, wiecie, znajdujesz skamieniałą kanapkę sprzed tygodnia, parę brudnych skarpetek tworzących nowy ekosystem. Norma. Uzbrojona w worek na śmieci i bojowe nastawienie, wkroczyłam do jaskini lwa. I wtedy, na samym dnie szuflady z bielizną, pod stertą starych świadectw i jakichś komiksów, znalazłam to.

Nie, nie skarpetki. Znalazłam zwinięty w ciasny rulon plik banknotów. Dużo banknotów. Tak dużo, że przez chwilę pomyślałam, że Bartek wygrał w zdrapkę albo obrabował jakiś mały, osiedlowy bank. Serce podskoczyło mi do gardła. A potem, tuż obok, zobaczyłam mały, foliowy woreczek strunowy. Z zielonym, podejrzanie pachnącym suszem w środku.

I w tym momencie cały mój piękny, wywalczony świat rozsypał się jak domek z kart.

Etap 1: Panika. I totalne zaprzeczenie.

Mój pierwszy odruch? Zamknąć szufladę i udawać, że nic nie widziałam. Może to herbata? Jakaś nowa, organiczna, dla sportowców? Może kolega mu zostawił? A pieniądze? Może zbiera na nowy komputer. Tak, to na pewno to. Przez jakieś pięć minut mój mózg produkował tak absurdalne teorie, że sama bym się z nich śmiała, gdybym mogła oddychać.

Ale nie mogłam. Bo wiedziałam. W głębi duszy wiedziałam, co to jest. I wiedziałam, że mój syn, mój cichy, trochę wycofany Bartek, który jeszcze niedawno bał się sam iść do piwnicy, ma kłopoty. Kłopoty z gatunku tych, o których czyta się w gazetach, a nie przeżywa w mieszkaniu na trzecim piętrze w bloku we Wrocławiu.

W jednej chwili z matki w remisji, która cieszy się życiem, stałam się matką potencjalnego przestępcy. I detektywem w najgorszej sprawie, jaką mogłam sobie wyobrazić. A najgorsze miało dopiero nadejść.

Jak rozmawiać z nastolatkiem, który może być dilerem? Krótki poradnik (który nie działa).

Przez kolejne dni żyłam jak w transie. Obserwowałam go. Każdy jego ruch, każde nerwowe spojrzenie na telefon, każde wyjście „do kumpla”. Próbowałam zacząć rozmowę. Tak wiecie, na luzie. „Co tam, synu, w szkole?”, „Wszystko w porządku?”. Ale on tylko mruczał coś pod nosem, wzruszał ramionami i zamykał się w swoim pokoju. W tej swojej jaskini, która teraz wydawała mi się centrum jakiejś lokalnej siatki przestępczej.

Czułam, jak rośnie między nami mur. Każde moje pytanie było jak cios w ten mur, a każde jego milczenie dokładało kolejną cegłę. Czułam się bezradna. Problemy w rodzinie, o których tyle się mówi, nagle stały się moimi problemami. A ja nie miałam pojęcia, co robić. Krzyczeć? Płakać? Iść na policję? Zadzwonić do jego wychowawczyni?

Znasz to uczucie, kiedy wiesz, że musisz coś zrobić, ale każdy możliwy ruch wydaje się zły? Ja właśnie tam byłam. W pułapce własnej miłości i strachu.

Konfrontacja, czyli moment, w którym serce pęka na tysiąc kawałków

W końcu nie wytrzymałam. To był wieczór, lało jak z cebra. Bartek wrócił do domu przemoczony i blady jak ściana. Rzucił tylko „cześć” i chciał zniknąć za drzwiami swojego pokoju. Ale tym razem stanęłam mu na drodze.

„Musimy porozmawiać” – powiedziałam, a mój głos drżał tak, że ledwo go poznałam. Położyłam na stole plik pieniędzy i ten cholerny woreczek. I czekałam.

Jego mina… Nigdy jej nie zapomnę. Najpierw szok, potem przerażenie, a na końcu… rezygnacja. Myślałam, że zacznie się tłumaczyć, kłamać. Ale on po prostu usiadł i rozpłakał się jak małe dziecko. Nie jak diler, nie jak twardziel z osiedla. Jak mój syn.

I wtedy powiedział mi wszystko.

Okazało się, że kiedy ja walczyłam z chorobą, on walczył na swój sposób. Słyszał, jak rozmawiam przez telefon o kosztach leczenia, o tym, że niektóre terapie nie są refundowane. Naczytał się w internecie o „cudownych lekach” z zagranicy, które kosztują fortunę. I w jego szesnastoletniej głowie zrodził się plan. Plan równie genialny, co tragiczny.

„Mamo, ja musiałem” – łkał. – „Pożyczyłem kasę od takich gości… obiecali, że pomogą. Powiedzieli, że szybko oddam. Myślałem, że zdążę, zanim… zanim…”

Nie mógł dokończyć. A ja stałam jak sparaliżowana. Bo on nie wiedział. Nie powiedziałam mu, że jestem w pełnej remisji, że NFZ pokrył wszystko, co było trzeba. Nie chciałam go martwić długami, które zaciągnęłam na początku leczenia u rodziny, zanim wszystko się wyjaśniło. On myślał, że ja wciąż umieram. Że pieniądze, które zarabiał, sprzedając jakieś świństwa dzieciakom z sąsiedztwa, to jedyna szansa, żebym przeżyła.

Wbiło mnie w fotel. Mój syn nie był cynicznym dilerem. Był przerażonym chłopcem, który próbował uratować swoją matkę w jedyny, potwornie głupi sposób, jaki przyszedł mu do głowy. To nie była historia o przestępstwie. To była historia o miłości. O miłości tak wielkiej i tak ślepej, że prawie zniszczyła nam życie.

Życiowe porażki, które uczą. A przynajmniej powinny.

Czy to jedna z tych najlepszych śmiesznych historii z życia, którą będę opowiadać wnukom? Raczej nie. Chociaż, z perspektywy czasu, widzę w tym absurdalny, czarny humor. Ale na pewno jest to historia, która wzrusza do łez i uczy pokory.

Tamtą noc przegadaliśmy całą. Pierwszy raz od lat tak szczerze. O strachu, o długach (tych prawdziwych i tych wyimaginowanych), o tajemnicach i o tym, jak bardzo się kochamy i jak fatalnie nam idzie komunikacja. Z problemami z „gośćmi” poradziliśmy sobie z pomocą wujka policjanta. Było ciężko. Ale zrobiliśmy to razem.

Dziś wiem jedno. Czasem największe dramaty rodzą się nie ze złej woli, ale z ciszy. Z niedopowiedzeń. Z tego, że próbujemy chronić bliskich, zakładając, że wiemy lepiej, co czują i czego potrzebują. A prawda jest taka, że czasem wystarczy po prostu zapytać. I posłuchać.

Mój syn dla mnie zostałby przestępcą. Ja dla niego w końcu nauczyłam się mówić wprost. Chyba wyszliśmy na zero. A pokój? Sprzątamy teraz razem. Zawsze. Co nie znaczy, że nie znajduję tam skamieniałych kanapek. Pewne rzeczy się nie zmieniają.